Trong gia công cơ khí thì để có thể gia công một sản phẩm bất kì thì bản vẽ cơ khí được đánh giá là yếu tố quan trọng nhất. Bản vẽ cơ khí đóng vai trò trong việc quyết định tới hình dáng, kích thước chuẩn cũng như độ chính xác cùng với các yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm này. Tuy nhiên bản vẽ cơ khí là gì? Cách đọc bản vẽ cơ khí như thế nào? Ngay bài viết dưới đây, chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn những điều liên quan đến bản vẽ cơ khí.
Tìm Hiểu Bản Vẽ Cơ Khí Là Gì?
Khái niệm về bản vẽ cơ khí
Bản vẽ cơ khí còn được biết đến với tên gọi chính là bản vẽ kỹ thuật. Bản vẽ cơ khí được đánh giá là một trong những sản phẩm của ngành kỹ thuật hiện nay. Chúng là ngôn ngữ để các kỹ sư cơ khí có thể mô tả hình dáng, kích thước, vật liệu cũng như đặc tính kỹ thuật của các vật thể và chi tiết.
Bản vẽ cơ khí chính là sản phẩm của trí tuệ người thiết kế. Đây chính là kết quả của một quá trình tìm hiểu, phác thảo cũng như tính toán kỹ lưỡng của dạng các kỹ sư thiết kế trong quá trình họ xây dựng chế tạo một sản phẩm cơ khí nào đó.
Về cấu tạo thì bản vẽ cơ khí lúc này bao gồm các hình biểu diễn cùng với các số liệu có ghi kích thước, yêu cầu kỹ thuật đối với một bản vẽ chi tiết hay một bộ phận nào đó. Toàn bộ đều được vẽ theo một quy tắc nhất định, đây là quy tắc thống nhất và cùng một tỷ lệ. Nhìn vào đây, người ta có thể biết được hình dạng, độ lớn, màu sắc, kết cấu của chi tiết này.
Hiện nay có hai cách để biểu diễn bản vẽ kỹ thuật đó chính là ở dạng bản vẽ 2D cùng với bản vẽ dạng 3D. Những năm trước đây thì bản vẽ 2D được xem là ngôn ngữ chính của lĩnh vực sản xuất cơ khí. Tuy nhiên thì do sự bùng nổ của ngành khoa học máy tính cùng với sự phát triển, đồng thời là hiện đại hóa của ngành máy công cụ mà hiện tại bản vẽ 3D lúc này đã khẳng định được vị thế của mình, đặc biệt là dân thay thế các bản vẽ 2D.
Phân loại bản vẽ cơ khí
Có rất nhiều cách để phân loại bản vẽ cơ khí đó chính là: Theo hình chiếu, phân loại theo ứng dụng, phân loại theo chức năng. Tuy nhiên trong đó phổ biến cũng như dễ hiểu nhất chính là cách phân loại theo chức năng bao gồm 4 loại chức năng chính như sau:
Bản vẽ chi tiết
Bản vẽ chi tiết được biết đến là bản vẽ riêng của từng chi tiết thường được đi kèm với một bản vẽ tổng thể. Bản vẽ chi tiết có nhiệm vụ giúp người đọc có thể hình dung ra được cách sửa chữa, lắp ráp hoặc chế tạo ra được chi tiết đó. Nó được sử dụng phổ biến trong chế tạo, lắp ráp, kiểm tra cũng như vận hành các chi tiết của máy.
Bản vẽ lắp ráp
Bản vẽ lắp ráp bao gồm các hình biểu diễn thể hiện được hình dạng cũng như kết cấu của toàn nhóm bộ phận hay sản phẩm này. Đồng thời đi kèm với đó chính là số liệu cần thiết để có thể lắp ráp cũng như kiểm tra. Bản vẽ lắp ráp được sử dụng chủ yếu trong thiết kế, chế tạo cũng như sử dụng sản phẩm.
Bản vẽ tháo rời
Bản vẽ tháo rời được vẽ theo kiểu không gian ba chiều cùng đa dạng các chi tiết đã tháo rời, đồng thời nó đang ở đúng vị trí sẵn sàng lắp ráp. Nó được sử dụng để giải thích, quảng cáo, trình bày cho những người không chuyên về mặt kỹ thuật.
Bản vẽ sơ đồ
Đây được biết đến là bản vẽ phẳng bao gồm những ký hiệu đơn giản quy ước nhằm mục đích thể hiện được nguyên lý hoạt động của máy móc. Một số bản vẽ sơ đồ phổ biến như sơ đồ cơ cấu nguyên lý máy, sơ đồ mạch điện động lực, sơ đồ điều khiển PLC,…
Bản vẽ cơ khí cần yêu cầu cần thiết gì?
Một bản vẽ thiết kế trong lĩnh vực cơ khí lúc này cần phải thể hiện được những yếu tố đó là hình dáng, kích thước, vật liệu sử dụng trong chế tạo sản phẩm. Sai số cho phép lúc này sẽ được gọi là dung sai sẽ được áp dụng cụ thể cho từng chi tiết nhất đinh.
Bản vẽ cơ khí lúc này cũng cần phải đảm bảo cho người đọc khi nhìn vào đó có thể sẽ hình dung ra cấu tạo, chức năng cũng như vật liệu tạo thành. Đồng thời chính là cách thức vận hành của sản phẩm, máy móc và chi tiết đó. Đây chắc chắn sẽ là yêu cầu tối thiểu đối với mọi bản vẽ cơ khí hiện nay.
Bản Vẽ Cơ Khí Có Vai Trò Như Thế Nào?
Bản vẽ cơ khí đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình gia công cơ khí. Đây được biết đến là tài liệu cơ bản cũng như đầy đủ thông tin nhất. Mục đích để những người thợ cơ khí này có khả năng trong việc chế tạo, gia công ra đúng sản phẩm đúng với những thiết kế trên bản vẽ. Sau khi sản phẩm này được gia công hoàn thiện thì kỹ sư cơ khí sẽ dựa vào bản vẽ để có thể kiểm tra, đánh giá những thông số kỹ thuật, nghiệm thu sản phẩm vừa được chế tạo.
Thông qua bản vẽ cơ khí thì chúng ta lúc này có thể biết được hình dạng, độ lớn, kết cấu cũng như màu sắc với đa dạng các thông tin khác nhau của chi tiết và vật thể đó. Qua đây chúng ta có thể nói rằng, bản vẽ cơ khí chính là kim chỉ nam không thể vắng mặt trong quá trình sản xuất cơ khí.
Bản vẽ cơ khí đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc sáng tạo ra sản phẩm đạt tiêu chuẩn chất lượng và sở hữu độ cao chính xác. Người sử dụng cũng có thể dựa vào bản vẽ để sử dụng sản phẩm an toàn, thuận tiện, hiệu quả cho quá trình thay thế, bảo trì và bảo dưỡng.
Bản Vẽ Cơ Khí Và Những Tiêu Chuẩn Cần Thiết
Với rất nhiều những tiêu chuẩn cấp thiết đối với bản vẽ cơ khí, tuy nhiên bất kỳ bản vẽ nào lúc này cũng cần phải đảm bảo những yếu tố nhất định như sau:
-
Bản vẽ cơ khí cần phải có được độ xác thực cao. Điều này mang nhờ quá trình tính toán cực kỳ kỹ lưỡng về quy trình và thiết kế của sản phẩm.
-
Bản vẽ cơ khí cần phải thể hiện tỉ mỉ từng yếu tố sao cho đồng nhất trên máy móc. Song song chúng cũng cần phải được thành lập dựa trên các chỉ tiêu, tiêu chuẩn thống nhất. Toàn bộ cần phải được xây dựng theo một quy ước chung.
-
Bản vẽ cần phải thể hiện rõ ràng hình dáng, đặc điểm của yếu tố để có thể thể hiện trong bản thiết kế.
-
Bản vẽ cần phải giúp người sử dụng nghĩ ra được sản phẩm mang đặc điểm là gì. Song song cùng quy trình, gia công sản phẩm cơ khí đó sao cho hiệu quả nhất.
Một bản cơ khí cần phải đảm bảo toàn bộ những yếu tố trên thì mới có thể đáp ứng được là bản vẽ kỹ thuật có thể sử dụng được. Từ đó sẽ cho ra được những sản phẩm chất lượng, đạt đúng chỉ tiêu, đồng thời là dễ dàng sử dụng theo đúng nhu cầu thiết kế.
Người kỹ sư có nhiệm vụ phụ trách chính trong việc thiết kế thường phải có nhiều năm kinh nghiệm. Hơn nữa, họ cần là những người sáng tạo, thông thuộc về đa dạng các vấn đề khác nhau trong lĩnh vực cơ khí.
Hướng Dẫn Đọc Bản Vẽ Cơ Khí Chi Tiết Nhất
Xem thông tin khái quát, đọc nội dung
Bước một chính là xem thông tin khái quát về bản vẽ, đồng thời là đọc nội dung trong khung tên. Thông thường thì bước đầu tiên trong cách đọc bản vẽ cơ khí chính là đọc các thông tin tổng quát được hiển thị trên bảng vẽ. Đó chính là những thông tin như tên chi tiết, số lượng, vật liệt, khách hàng nào đặt, yêu cầu bề mặt, tỷ lệ biểu diễn,… Tất cả các thông tin này sẽ được đóng khung ghi chú ở góc dưới bên phải của mỗi bản vẽ cơ khí.
Những thông tin chi tiết này sẽ giúp bạn có thể nắm bắt được đặc điểm của bản vẽ. Để có thể dễ dàng mường tượng ra được nguyên lý, tính năng, hình dạng làm việc và những đặc điểm cơ bản của từng chi tiết đó. Từ đó để có thể đảm bảo được việc đọc thông tin của các hình chiếu tiếp theo một cách dễ dàng hơn.
Phân tích hình chiếu và cạnh cắt trong hình
Sau khi nhìn tổng quan toàn bộ bản vẽ thì việc tiếp theo của bạn chính là xem xét những hình biểu diễn và cách trình bày trong bản vẽ. Điều này bao gồm các hình chiếu cùng với mặt cắt được thể hiện theo thứ tự từ trái sang phải.
Sau đó bạn hãy xác định các hình cắt trích nếu có. Đồng thời là xem xét tỉ mỉ từng hình chiếu trong sự kiện liên quan giữa chúng lúc này sẽ được thể hiện ở bản vẽ. Các hình chiều này cũng sẽ giúp bạn có thể hiểu rõ được mối quan hệ lắp ráp giữa các chi tiết và cách thức gia công chi tiết.
Đọc kích thước chung, kích thước từng phần
Bước ba cực kỳ quan trọng đó là đọc các kích thước chung cùng với kích thước từng phần của các chi tiết. Trong phần này bạn cần phải phân tích kích thước của chi tiết cùng với các phần tử của nó. Để có thể biết được chi tiết này sẽ to nhỏ như thế nào và dài ngắn ra sao.
Thông thường thì một bản vẽ chi tiết sẽ sở hữu kích thước cực kỳ quan trọng và kích thước tham khảo. Kích thước quan trọng thường được thể hiện trong ô vuông, kích thước tham khảo được biểu diễn ở ngoặc kép. Ở bước thứ 3, bạn cũng cần chú ý đến các kích phi hay còn được hiểu là thước tròn của các lỗ.
Đọc yêu cầu kỹ thuật, độ nhám của bề mặt, dung sai chi tiết
Đây chính là bước cuối cùng trong quá trình đọc bản vẽ cơ khí. Trong bước này thì chúng ta cần phải xác định độ nhám bề mặt của chi tiết mà chúng ta gia công. Thông thường thì độ nhám của chi tiết lúc này sẽ được thể hiện ngay tại hình biểu diễn. Đôi khi chúng còn được thể hiện ở góc bên phải của bản vẽ này.
Việc đọc cũng như xem các thông số kỹ thuật, dung sai, độ nhám bề mặt và kích thước cực kỳ quan trọng. Thông qua đây, chúng ta sẽ xác định được biện pháp công nghệ cùng với phương pháp gia công để có thể đảm bảo được kích thước, độ nhám cũng như yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm.
Vừa rồi, chúng tôi đã chia sẻ cho các bạn bản vẽ cơ khí là gì? Đồng thời là hướng dẫn đọc bản vẽ cơ khí chi tiết nhất. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ được bản vẽ cơ khí cùng những thông tin liên quan.
